برخورداری از آب آشامیدنی سالم یکی از حقوق اولیه انسانها در جوامع امروزی است. ایفای این حق مستلزم تهیه و تامین، انتقال، تصفیه و توزیع آب آشامیدنی در جوامع شهری و روستایی است که هزینه های هنگفتی را بر بودجه کشورها به خصوص کشور ما ایران تحمیل می کند. بدیهی است هر گونه صرفه جویی در این هزینه ها امکان دسترسی بیشتری از افراد جامعه را به این نعمت الهی فراهم میکند. در این مقاله روشی از نوع روشهای برنامه ریزی ریاضی برای طراحی بهینه شبکه های توزیع آب شهری ارائه میشود که با استفاده از دو نرم افزار بهینه سازی موسوم به DOT,DOC امکان طراحی بهینه شبکه های آب و سیستم پمپاژ آنها را فراهم مینماید. قابلیت های روش مورد نظر باحل دو مثال و مقایسه آن با جواب های به دست آمده در مقایسه با جواب های موجود رضایت بخش بوده و تحقیقات برای بهسازی آنها ادامه دارد.

احداث شبکه های جمع آوری و دفع فاضلاب به دلیل وسعت و گستردگی آنها از یک طرف، و پر هزینه بودن عملیات خاکی و سازه ای حجیم آنها از سوی دیگر، ضروری است. بدین ترتیب بدیهی است که هر گونه صرفه جویی در احداث این شبکه ها از طریق کاهش حجم مصالح و عملیات مورد نیاز آنها می تواند به صرفه جویی قابل توجهی منجر شود. این امر، به ویژه در ایران که بخش عمده ای از مناطق شهری آن فاقد سیستم جمع آوری فاضلاب است و اثرات زیست محیطی ناشی از این فقدان، سیاست عمومی را بر احداث این گونه شبکه ها استوار ساخته است، از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این تحقیق برای بهینه سازی طراحی شبکه های فاضلاب مدلی بر اساس برنامه ریزی غیر خطی، با جانمایی مشخص ارایه شده است. با استفاده از روش توابع تاوانی، ابتدا مساله بهینه سازی به صورت مساله ای نامقید فرمول بندی شده و سپس مساله حاصل با استفاده از نرم افزار عمومی DOT حل شده است. شیب لوله ها به عنوان متغیر تصمیم در نظر گرفته شده، و با استفاده از آن قطر لوله ها به صورت گسسته محاسبه شده است. کارایی این مدل با استفاده از یک مثال تحلیلی و طرح دو مساله نمونه نشان داده شده است. نتایج نشان داده است که مدل پیشنهادی قادر به بهبود نتایج ارایه شده در روش صفحه گسترده و روش غیر خطی مقید است.

پارادایم بلند مرتبه سازی رویکردی نوین در برنامه ریزی شهری برای استفاده بهینه از اراضی شهری است­، اما احداث این شکل بناها همواره با چالش­هایی روبرو بوده است. در نتیجه هدف پژوهش تاثیر بلندمرتبه سازی بر نحوه­ی گسترش افقی شهر، حقوق همجواری و حل مشکل زمین در دو منطقه 2 و 4 شهر و مقایسه آن با همدیگر و اثرات مثبت و منفی این الگو در این دو منطقه و در نتیجه ارائه راه کار مناسب برای استفاده بهینه از ساختمان­های بلندمرتبه و کاهش اثرات سوء آن و به حداقل رساندن معایب چنین ساختمان­هایی در شهر تبریز و نهایتاً ارائه الگوی مناسب برای صدور پروانه ساختمانی در مناطق مناسب و استفاده حداکثری از این الگو می باشد. روش پژوهش پیمایشی و تحلیلی است. داده ها با استفاده از روش کتابخانه ای، میدانی بوده و داده های حاصل از پرسشنامه جمع آوری و استخراج شده است. اطلاعات و داده های مورد نظر با استفاده از نرم افزار Spss و با تکیه بر تجزیه و تحلیل کمی، آمار توصیفی، استنباطی و همچنین آزمون کای اسکور مورد ارزیابی توصیقی و مقایسه ای قرار گرفته است. یافته های پژوهش، حاکی از آن است که اولاً روش بلندمرتبه سازی توانسته است تا حدود زیادی مشکل تأمین مسکن در دو منطقه شهر تبریز را حل نموده و از گسترش شهر در افق جلوگیری نماید. امام علیرغم این مزیت اثر منفی بر رعایت حقوق همجواری و همسایگی داشته است و اینکه روش مناسبی برای حل مشکل زمین و مسکن در دو منطقه شهر تبریز نبوده است.

مطالعه حاضر، بهینه سازی حجم ذخیره سازی گاز طبیعی در ایران برای سال های 1410-1392 با استفاده از روش برنامه ریزی خطی است که با نرم افزار لینگو حل شده است. داده های مورد نیاز از ترازنامه انرژی، وزارت نفت و شرکت ذخیره سازی گاز طبیعی جمع آوری شد. بر اساس اولویت وزارت نفت، مقدار تخصیص به مصرف خانگی، تزریق به مخازن نفت، صادرات و ذخیره سازی مشخص شد. مقدار حجم ذخیره سازی گاز طبیعی بر اساس مخازن کشف شده و در حال ارزیابی، در سه سناریو بررسی شد. در حالت سناریو پایه مقدار حجم ذخیره سازی 8 درصد کل مصرف داخلی شد که بهبود مناسبی در وضعیت ذخیره سازی کشور است. این امر اهمیت روزافزون ذخیره سازی گاز در کشور ایران را روشن می کند، بنا براین باید با سرمایه گذاری و افزایش توان فنی به فرآیند ذخیره سازی در ایران کمک شود.

در مقاله حاضر روشی نوین برای تحلیل هیدرولیکی شبکه های آبرسانی ارائه می شود. در این روش هر کدام از جملات غیرخطی معادلات انرژی با یک جمله خطی تخمین زده می شود. در نتیجه سیستم معادلات خطی- غیر خطی به یک دستگاه معادلات خطی- خطی شده تبدیل و حل می شود. جواب حاصله تخمین مناسبی برای ادامه عملیات خطی سازی است به این صورت که در مرحله بعد توابع غیر خطی در بازه کوچکتری، در حوالی جواب خطی سازی می شوند. عملیات متوالی تا رسیدن به دقت مطلوب ادامه پیدا می کند. مقایسه الگوریتم خطی سازی چند مرحله ای با روش های نیوتن رافسون، سکانت و گرادیان سراسری در مثال های متعدد، حجم محاسبات کمتر این روش و زمان همگرایی کوتاه تر آن را تایید می کند.

موضوع تاب آوری توجه زیادی را در سال های اخیر به خود جلب کرده است. تاب آوری به قابلیت سیستم در مقابله با اغتشاشات شدید بیرونی اشاره دارد. زمانی یک سیستم تاب آور است که بتواند مخاطرات را جذب کرده خود را با شرایط به سرعت در حال تغییر انطباق دهد، بدون این که کارکرد اصلی خود را از دست بدهد. در این مقاله ما یک الگوی داده ستانده منطقه ای را برای بررسی تاب آوری انرژی یک اقتصاد در الگوی چند کشوری برای سال 2014 استفاده کرده ایم که وابستگی های بین بخشی و بین منطقه ای را در ساختار اقتصادی در نظر می گیرد. این الگو اثرات اختلال تولید انرژی تصادفی بر کل سیستم داده ستانده چند منطقه ای را به شکل کسری تقاضای نهایی محاسبه می کند. نتایج نشان می دهد زمانی که عرضه برق کاهش می یابد تقاضای بخش ها از دیگر حامل های انرژی افزایش می یابد یعنی این حامل های انرژی را جانشین برق می کند، اما در حالت کلی سایر حامل های انرژی جانشین مناسبی برای تمام بخش های اقتصادی نیستند. همچنین در حالت تعامل اقتصادی بروز شوک در یک منطقه توسط دیگر مناطق پوشش داده می شود. بنابراین مشارکت بین مناطق به طور قابل توجهی تاب آوری انرژی فردی و جمعی را بهبود می بخشد.